Портлаш натижасида янги юлдуз пайдо бўлди

Дунё бўйлаб осмон кузатувчилари галактикамизда яқинда аниқланган бир портлаш туфайли эндиликда тунги осмонда кўришлари мумкин бўлган янги юлдузга эга бўлишди. Астрономлар Лупус (Қурт) юлдузлар тўдасида “V462 Lup” деб номланган янги нова юлдузини кашф этди. Портлаш натижасида пайдо бўлган бу юлдуз ҳозирда оддий кўз билан кўриладиган даражада ёруғлик сочмоқда.

“V462 Lup” деб номланган бу нова, Американинг Ўзгарувчан Юлдузларни Кузатиш Жамияти (AAVSO) маълумотлар базасига кўра, жанубий юлдуз тўдалари қаторидаги Лупус (Бўри) тўдасида жойлашган.

Бироқ, LiveScience нашрига кўра, Шимолий Америкадаги кузатувчилар бу юлдузни “жанубий уфқ яқинида, қуёш ботганидан сўнг оддий кўз билан” кўришлари мумкин.

АҚШдаги Miami Herald нашри маълумотларига кўра, Огайо штати университетига қарашли Бутун Осмон Супернова Тадқиқоти (ASAS-SN) томонидан 12 июнь куни илк бор аниқланган бу янги ёруғ нуқта +8.7 ёруғлик даражасига эга эди. 14 июн куни Жанубий Африка Астрономия Кузатувхонасидан астроном Юсуке Тампо бу нова олдинги фотометрик кузатувларда йўқлигини билдирган. Бу эса унинг ҳақиқатан ҳам янги юлдуз эканини тасдиқлади.

Чилидаги Атакама чўлидан V462 Lupнинг суратини олган астроном Давид Мождзержскининг сўзларига кўра, юлдузнинг ёруғлиги +5.7 даражагача кўтарилган. Бу эса уни бинокль ёки телескопсиз ҳам оддий кўз билан кўриш мумкинлигини англатади.

NASA маълумотларига кўра, нова – Ердан унчалик катта бўлмаган, жуда зич юлдузда содир бўладиган кутилмаган ва қисқа муддатли портлашдир. Бу портлаш, оқ лилипут юлдузи оддий юлдуз атрофида жуда яқин орбита бўйлаб айланганда ва улар орасида газ оқими юзага келганда рўй беради. Бу газ оқ лилипут юзасида йиғилиб, тананинг юқори ҳароратига етганда, кескин термоядро портлаши юз беради.

Муттахассислар фикрича, галактикамизда ҳар йили тахминан 20 дан 50 гача нова ҳосил бўлади, бироқ уларнинг аксарияти аниқланмайди. SkyLive каби онлайн юлдуз хариталари қайси юлдуз тўдалари кўриниши ва тунги осмонда муайян объектларни қандай топиш мумкинлигини ўрганишда ёрдам бериши мумкин.