Қозоғистонликлар интернет-харидларни декларация қилишга мажбур

Қозоғистонликлар хорижий маркетплейсларда сотиб олинган товарларни декларация қилишга мажбур бўлади. Молия вазирлиги Давлат даромадлари қўмитаси янги норманинг тафсилотларини маълум қилди.

Божсиз олиб кириш лимити ўзгаришсиз қолади – 200 еврогача (ҳозирги курс бўйича тахминан 125 минг танга). Яъни, агар жўнатманинг нархи 200 евродан ошмаса, ҳеч нарса тўлаш керак эмас.

Агар товарларнинг умумий нархи 200 евродан юқори бўлса, иккита тўлов пайдо бўлади:

5 фоиз – божхона божи (товарнинг тўлиқ қийматидан);

12 фоиз ҚҚС (2026 йилда 16 фоиз).

Ҳозирда лимитдан ошган тақдирда бошқа схема амал қилади: фақат ортиқча суммадан 15 фоиз, шунингдек, вазн бўйича чеклов мавжуд – 31 килограмм. Расмийлар янги қоидаларга кўра ҳаммаси осонлашишини ваъда қилмоқда: вазн лимити йўқ ва аниқ ставка мавжуд – агар товар 200 евродан қиммат бўлса, 5 фоиз + ҚҚС.

Қайси товарларни декларация қилиш керак бўлади

Янги қоидалар фақат Евросиё иқтисодий иттифоқидан (ЕОИИ) ташқаридаги хорижий интернет-дўконлардан қилинган харидларга тегишли, масалан, Хитой, АҚШ ёки Европа мамлакатларидан қилинган буюртмаларга.

Агар сиз Wildberries ёки Ozon каби ЕОИИ мамлакатларидаги майдончалардан харид қилсангиз, товарларни декларация қилиш керак эмас.

Давлат даромадлари қўмитаси (ДДҚ) харидорлар учун деярли ҳеч нарса ўзгармаслигини ваъда қилди: жўнатмалар аввалгидек келади.

"Барча божхона жараёнларини олувчилар учун етказиб бериш хизматлари, масалан, "Қазпочта", DHL, FedEx амалга оширади. Улар декларацияларнинг барчасини ўзлари тақдим этадилар ва посилкани расмийлаштирадилар", – дейишди Қўмитада.

Қозоғистонда янги қоидалар билан бир йилдан ортиқ вақт давомида синов лойиҳаси ишламоқда. Унда ДДҚ билан биргаликда "Қазпочта" ва DHL Қозоғистон иштирок этмоқда. ДДҚ маълумотига кўра, таҳлиллар одамлар учун посилкаларни расмийлаштириш аввалгидек қулай ва тез бўлиб қолганини кўрсатди.

"Қазпочта" маълумотларига кўра, қозоғистонликлар хорижий онлайн-майдончаларда сотиб оладиган товарларнинг 90 фоиздан ортиғи 200 евродан ёки ҳозирги курс бўйича 125 минг тангадан арзон. Шунинг учун ўзгаришлар кўпчилик харидорларга таъсир қилмайди – 200 еврогача бўлган буюртмалар учун ҳеч нарса тўлаш керак эмас.

ДДҚ маълумотларига кўра, ЕОИИ Божхона кодексига онлайн-савдо бўйича ўзгаришлар Иттифоқнинг барча мамлакатлари уларнинг тайёрлигини расман тасдиқлаганидан кейингина кучга киради. Қозоғистон жорий йил октябрь ойи бошида ратификацияни аллақачон якунлаган.

Янги қоидалар ишлаши учун Евросиё иқтисодий комиссияси қўшимча ҳужжатларни қабул қилиши, ЕОИИ мамлакатлари эса ўзларининг божхона қонунларини янгилаши керак. Қозоғистон ҳам буни амалга ошириши керак. Иш ҳали якунланмаган, шу сабабли янги қоидаларнинг кучга кириш аниқ санаси ҳозирча номаълум.

Эслатиб ўтамиз: сентябрь ойида сенаторлар Евросиё иқтисодий иттифоқи (ЕОИИ) Божхона кодекси тўғрисидаги шартномага ўзгартиришларни ратификация қилган эди. Улар қозоғистонликлар хорижий маркетплейсларда сотиб олган товарларга мажбурий божлар жорий этилишини назарда тутади.

Шундан сўнг ижтимоий тармоқларда қозоғистонликлар энди чет элда сотиб олинган барча товарларни, ҳатто ички кийимларгача декларация қилишлари кераклигидан норозилик билдиришни бошладилар. Шунингдек, ҚҚСнинг 2026 йил 1 январдан 16 фоизга оширилиши ҳам эслаб ўтилди.