АҚШ, Россия ва Украина музокара столига ўтиради

АҚШ Президенти Дональд Трамп АҚШ, Россия ва Украинадан юқори мартабали амалдорлар келаси ҳафта Саудия Арабистонида учрашиб, урушни тугатиш бўйича музокаралар ўтказишини эълон қилди.

Трамп учрашувда давлат раҳбарлари қатнашмаслигини, музокараларни олиб бориш учун юқори мартабали вакиллар юборилишини таъкидлади.

Чоршанба куни Россия Президенти Владимир Путин билан “жуда яхши” телефон суҳбати ўтказганини таъкидлаган Трамп, бу мулоқотнинг урушни тугатишга қаратилган муҳим қадам эканини айтди. У шундай деди: “Аввало, жанг майдонидаги аскарлар ва тинч аҳолидан жуда кўп одам ҳалок бўлаётган бу даҳшатли урушга ечим топиш йўлида катта масофа босиб ўтдик.”

“Бу урушни тугатиш-тугата олмаслигимизни кўрамиз. Бу даҳшатли уруш. Бешафқат, қонли уруш. Биз буни тугатмоқчимиз”, — деди Трамп.

Трамп бир неча соат олдин қилган баёнотида Путинга ишонишини ва Россия раҳбарининг Украина билан тинчлик ўрнатишни исташига ишонишини айтди.

“Президент Путин билан кеча гаплашганимда, уни яхши танишимга ишонаман. Ҳа, менимча, у тинчлик истайди. Агар истамаганида, буни менга айтар эди, деб ўйлайман.”

Трамп ва Путин Украинадаги урушни тугатиш учун музокараларга тайёр эканликларини билдиришган бир пайтда, Хитой ҳам бу жараёнда яраштирувчи ролини ўйнашга уринмоқда. Лекин Пекиннинг Москва билан тобора яқинлашаётган алоқалари туфайли АҚШ ва Европа Хитойнинг бу таклифига шубҳа билан қарамоқда.

Вашингтон ва Пекиндаги манбаларга кўра, хитойлик амалдорлар Трамп жамоасига воситачилар орқали АҚШ-Россия саммити ташкил этишни таклиф қилган ва уруш тугатилганидан кейин тинчликни сақлашга ёрдам беришини билдирган. Аммо бу режа Украина Президенти Владимир Зеленский иштирок этмайдиган музокара жараёнини кўзда тутаётгани боис Ғарбда танқидларга сабаб бўлди.

Оқ уй Хитой таклифига ижобий қарамади ва бир амалдор “Бу мутлақо мос эмас” дея ташаббусни рад этди. Вашингтондаги Хитой элчихонаси эса таклиф ҳақида хабарсиз эканлигини маълум қилди.

Washington Post нашрига гапирган манбаларга кўра, Хитой урушнинг чўзилиши АҚШ ва Европанинг ҳарбий ресурсларини тугатиб, Россияни Пекинга янада боғлиқ қилишига умид қилмоқда.

Си Цзинпин ва Путин ўртасидаги яқин муносабатлар туфайли Ғарб Пекин ҳақиқатан ҳам тинчлик учун ҳаракат қилаётганини ёки ўз манфаатларини кўзлаётганини шубҳа остига қўя бошлади. Трамп маъмурияти Хитой бу жараёндан АҚШга қарши савдо санкцияларидан қутулиш учун тортишув воситаси сифатида фойдаланиши мумкин, деб ҳисобламоқда.