Мобил ўтказмалар бўйича янги талаблар

Молия вазирлиги Давлат даромадлари қўмитаси мобил ўтказмалар бўйича аниқ мезонлар қачон тасдиқланишини маълум қилди.

Қанча пул ўтказиш мумкин?

3 ой мобайнида қабул қилинадиган мобил ўтказмалар учун чек 12 та энг кам иш ҳақи (ЭКИҲ) миқдорида белгиланди. 2025 йилда бу 1 020 000 тенгени ташкил қилади. Бу қарорни Молия вазирлиги, Миллий банк ва тижорат банклари биргаликда қабул қилган. Илк таклиф қилинган чек анча паст — 255 минг тенге эди.

Агар якка тартибдаги тадбиркор (ЯТТ) сифатида рўйхатдан ўтмаган шахс ҳисоб рақамига 3 ойда 1 миллион тенгеден кўпроқ сумма тушса, айниқса пуллар турли жўнатувчилардан келган бўлса, солиқ органлари томонидан текширув ўтказилиши мумкин.

«Қуйидаги мезон редакцияси таклиф этилмоқда: бир жисмоний шахсга 3 ой давомида ҳар ойда 100 ёки ундан ортиқ турли шахслар томонидан пул маблағлари ўтказилиши, жами сумма 12 ЭКИҲдан ошса», — дейилади Давлат даромадлари қўмитасининг расмий жавобида.

Ҳатто микробизнес вакиллари, масалан, бозорда уй шароитида тайёрланган маҳсулотларни сотувчилар ҳам текширувга тушиб қолиши мумкин. Чекдан ошиб кетмаслик учун кунига 11,1 минг тенгеден ортиқ қабул қилмаслик лозим. Акс ҳолда, бундай ўтказмалар рўйхатдан ўтмаган тадбиркорлик фаолиятидан даромад сифатида баҳоланиши мумкин.

Қўмита таъкидлашича, фақат бошқа жисмоний шахслар томонидан амалга оширилган ўтказмалар ҳисобга олинади. Банкомат орқали тўлдиришлар, омонатдан ўтказмалар, маош ва ижтимоий тўловлар бунда инобатга олинмайди.

Ўтган йили мобил ўтказмалар бўйича текширувлар ҳақидаги янгиликлар ортидан кичик бизнеснинг айрим қисми яна нақд ҳисоб-китобга ўтди. Мажлис депутатлари бизнесни ҳимоя қилишни талаб қилдилар. Улар мобил ўтказмалар учун чекни 1,5 миллион тенге миқдорида белгилашни таклиф қилган эдилар.

Ўтказмаларни текшириш мезонлари қачон тасдиқланади?

Мажлис тасдиқлаган ва тез орада Сенат кўриб чиқадиган янги Солиқ кодексида мобил ўтказмалар бўйича ўзгаришлар мавжуд.

Агар ҳужжат ўзгаришларсиз қабул қилинса, 2026 йил 1 январдан кучга киради. Ўшанда Молия вазирлиги ва Миллий банк томонидан аниқ текширув мезонлари белгиланган қўшма буйруқ ҳам тасдиқланиши кутилмоқда.