- 2015-09-12
Бу мамлакат йиллар давомида "чивинсиз мамлакат" сифатида танилган эди. Мамлакат
шимолида илк бор табиий муҳитда чивин борлигини аниқлаган олимлар иқлим ўзгаришининг таъсирларига диққатни қаратди. Совуқ иқлими билан танилган мамлакатга бу кичик жонзотлар қандай етиб келгани қизиқ бўлиб қоларкан, мутахассислар экотизимда рўй бериши мумкин бўлган ўзгаришларга қарши огоҳлантирди.
Глобал исишнинг таъсирлари яна бир бор ўзини намоён этмоқда. Дунёда чивин яшамайдиган ягона мамлакат сифатида танилган Исландияда илк бор табиий муҳитда чивин пайқаб қолинди. Бу ҳолатга қарши олимлар ҳайратда қоларкан, мутахассислар бу иқлимдаги ўзгаришнинг аниқ кўрсаткичи эканлигини таъкидлади.
Исландия Табиий фанлар институти энтомологи Маттиас Алфредссон пойтахт Рейкявикдан тахминан 30 километр шимолда учта Culiseta annulata турига мансуб чивин – иккита урғочи ва битта эркак – тутиб олинганини эълон қилди.
Бу кашфиёт мамлакатнинг "чивинсиз мамлакат" обрўсига путур етказиб, илмий доираларда ҳайрат уйғотди. Тадқиқот гуруҳининг таъкидлашича, чивинлар одатда капалакларни жалб қилиш мақсадида ўрнатилган, қизитилган вино ва шакар аралашмасига ботирилган иплар билан тайёрланган тузоқларда аниқланган.
Исландия Табиий фанлар институти энтомологи Маттиас Алфредссон мамлакатда илк бор табиий муҳитда чивин қайд этилганини тушунтирди.
Пойтахт Рейкявик шимолида тутилган учта Culiseta annulata турига мансуб чивин, Исландиянинг шу пайтгача сақлаб келган "чивинсиз мамлакат" мақомига таҳдид солаётгани айтилмоқда. Алфредссон: "Бу Исландияда табиий муҳитда кузатилган биринчи чивин ҳолатидир", дея кашфиётнинг аҳамиятини қайд этди.
Аввалроқ фақатгина бир арктика турига мансуб чивин, йиллар олдин Кефлавик аэропортига қўнган самолётдан чиққани кузатилган, аммо ўша намуна кейинчалик йўқолган эди.
Алфредссон чивинлар мамлакатга кемалар ёки юк контейнерлари орқали олиб келинган бўлиши мумкинлигини билдирди. Бироқ мутахассис, бу ҳодисанинг тўлиқ глобал исиш билан боғлиқлиги ҳақидаги фикрга қўшилмайди.
"Бу тур совуқ иқлим шароитларига чидамли ва узоқ қишлардан омон қолишга қодир тузилишга эга", деган Алфредссон, шунга қарамай, исиб бораётган ёзлар ва юмшаётган қишлар чивинларнинг янги ҳудудларга тарқалишини осонлаштираётганини таъкидлади.
Мутахассисларнинг фикрича, келаси баҳор ойларида ўтказиладиган янги кузатувлар бу турнинг Исландияда доимий яшаш жойига айланиб қолган-қолмаганини аниқлаштиради.